Omurlar arasındaki disk dokusunun hasarlanması, bozulması ve yer değiştirmesi sonrası sinir dokusuna bası oluşumuyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Bel fıtığı hastalığında yer değiştiren dşik dokusunun damarsal beslenmesi yoktur. Bu yüzden rejenerasyon ile iyileşmesi sınırlıdır. Travmalar, kullanıma bağlı mikrotravmalar kötü postur hastalık gelişiminde önemlidir.
Lomber olarak adlandırılan bel bölgesinde 5 adet omur ve aralarında disk dokusu vardır. Disk dokusu iki farklı dokudan oluşur. Dış bölümde farklı yük ve kuvvetlere direnç sağlayan sert fibrotik lamel şeklinde dizili anulus fibrozis, iç bölümde yoğun sıvı içerikli amortisör görevi olan nükleus pulpozustur. Yaş ile beraber sıvı içeriğinde azalma, tekrarlayan travmalarla anulus lamel yapısındaki yırtılması sonucu nükleus yapısının sinir dokularına teması ve basısı semptomlara yol açar. Dejenerasyon süreçleri bazende bozulmuş olan yapıların kireçlenmesi ile bel omurlarında darlığa yol açabilir.
Bozulmuş olan disk dokusunun çevre dokularda irritasyonu ve sinir köküne bası hasta yakınmalarına yol açar. İleri derecede dejenerasyon olduğunda omurlar instabil hale geldiğinde aşırı harekete bağlı a ağrılar ortaya çıkabilir. Ağrı, uyuşukluk, güçsüzlük gibi şikayetler olabildiği gibi sadece bel ağrısı yakınması ile hasta hekime başvurabilir.
Tanı: MR tanıda standart olarak kullanılsada gerekli olgularda direk bel grafisi, tomografi ve EMG gibi elektrofizyolojik tanı yöntemleri kullanılmaktadır.
Tedavi: Pek çok hasta cerrahi dışı yöntemlerle tedavi edilir. İlaç ve istirhat ile fizik tedavi yöntemleri hasta semptomlarının kontrol altına alınmasında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Cerrahi: Yaygın olarak seçilen yöntem, bozuk olan diskin çıkarılarak sinir dokusunun rahatlatılması yani dekompresyon ameliyatıdır. Eğer instabilite varsa ve buna bağlı bel ağrısı semptomları ön plandaysa ve omurilik kanal darlığı eşlik ediyorsa vidalama denilen stabilizasyon ameliyatlarıda yapılmalıdır.