Trigeminal Nevralji Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Halk arasında intihar hastalığı olarak bilinen Trigeminal Nevralji , çok şiddetli ağrılı bir hastalıktır. Ağrı beyinde bulunan 5’nci sinir olan Trigeminal Sinirin bağlantılarında olmaktadır. Sinirin bağlatısı göz çevresinden başlar, yanaklar, üst çene ve alt çeneyi kaplayacak şekilde yüzü sarmaktadır.
Genelde yüzün bir tarafında oluşan ağrılar, çok şiddetli olup hastayı titretir ve günlerce yada haftalarca tetiklenmeyebilir. Ağrının her iki yüzde olması çok nadir görülen bir olaydır.
Hastalığın Belirtileri
Yaşlılıkta görülebilen hastalık, nöron çevresini saran miyelin kılıfında oluşan bir hastalıkta olabilir, tümör kaynaklı da olabilir. Net sonuç tam donanımlı bir hastanede yapılan tetkik ve tahlillerle ortaya çıkmaktadır.
Trigeminal Nevralji , beyinde oluşan hasar yada lezyondan kaynaklı oluşabildiği gibi yüz felci yada yüz travması gibi etkenlerden de kaynaklanabilir.
Hastalığı tetikleyen unsurlar arasında güncel yaşamdaki hareket ilk sıralarda bulunuyor ve bunlar arasında traş olmak, yüz yıkamak, diş fırçalama ve makyaj yapma gibi güncel yaşam hareketleri gözümüze çarpıyor. Hatta dilin ve yüz kaslarının hareketi de hastalığa sebep olabiliyor.
Trigeminal Nevralji Çeşitleri Nelerdir ?
Trigeminal Nevralji tipik ve atipik olmak üzere 2 şekilde görülür. Tipik vakalarda hastanın yüzünün belli bölgelerinde elektrik çarpmasına benzer şiddetli ağrılar görülür. Yüzdeki tetikleyici noktalar dokunma ve çiğneme gibi aktiviteler sonucunda ataklar oluşur. Atipik vakalarda ağrı yüzün belli bir bölgesinde devamlı ağrı ve yanma hissi oluşur. Bu tipte özel tetikleyici nokta bulunmaz. Ağrı zamanla gittikçe kötüleşir.
Tip 1 (Tipik, Klasik, İdiyopatik) Trigeminal Nevralji
Tip 2 (Atipik, Semptomatik) Trigeminal Nevralji
Tip 1 (Tipik, Klasik, İdiyopatik)
Şiddetli ağrı
Yemek yeme,yüz yıkama ve günlük aktiviteler sırasında ağrı
Nörolojik bir kayıp meydana gelmemiş olması
Yoğun ve ani bir şekilde yüzeysel yada yanan tipte bir ağrı
Tip 2 (Atipik, Semptomatik)
Atipik Trigeminal Nevralji genellikle tümör veya nörovasküler kompresyon gibi rahatsızlıklardan meydana gelmektedir.Sempromlar genellikle migren ağrıları ,kas ve iskeletsel ağrılar ile karışabilir.Tip 1 sempromlarında görülen belirtiler de görülebilir.
Trigeminal nevralji hastalığında tedavi hastadan hastaya değişkenlik gösterse de genel olarak ilaç tedavisi, etkili olmadığı durumlarda ise cerrahi tedaviye başvurulmaktadır.
İlaç tedavisi her zaman için cerrahi tedaviden daha çok tercih edilir ve hastanın genel sağlığı için daha iyidir. Ancak ilaç tedavisi her hastada başarılı olamayacağı gibi halsizlik, yorgunluk gibi yan etkileri de olmaktadır.
Radyo cerrahi yöntem ise hastalığın diğer bir tedavi yöntemidir. Hastalığın ilaç ile tedavi edilememesi durumunda radyo cerrahi tedaviye başvurulmaktadır. Radyo cerrahi tedavi genç hastalarda sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Çünkü genç hastalarda iyileşme süreci daha kısa olmaktadır.
Radyo cerrahi yöntem klasik bir cerrahi tedavi diyebiliriz. Bu tedavinin olumsuz yanı ise kişinin hayatı boyunca birkaç kez aynı tedaviyi tekrarlayacak zorunda olmasıdır. Çünkü tedavi zamanla etkisini yitirecek ve ağrıya hissizleştirilen yüz kasları yenilenerek yeniden hissetmeye başlayacaktır. Bu süreç uzun bir zaman dilimi alsa da tedavinin birden fazla tekrarlanıyor olması hastaların da doktorların da ilaç tedavisine daha sıcak bakmalarına neden oluyor.
Erken Teşhis ve Tedavi
Diğer hastalıklarda olduğu gibi bu hastalıkta da tedavi için erken teşhis oldukça önemli. Erken teşhisle tedavi olabileceğiniz gibi ağrılarınızdan ve hastalığınızdan kurtulabilirsiniz. Zamanında müdahale edilmediği takdir şiddetli ağrılara karşı ilaç etkisiz kalabileceği farklı yan etkileri de olabilir.
İlaçlı tedavi yanında cerrahi tedavi de uygulanan Trigeminal Nevralji, ameliyat ve radyo cerrahi yöntemleri de tercih edilebilmektedir. Tedavi başlangıcında tercih edilen ilaçlı tedavi yönteminde ağrı giderilebilir fakat her zaman çözüm olmayabilir yada yan etki yapabilir. Hastaya uygulanan ilaçlı tedavi başarısız olursa uzun dönem iyileşme sağlayan mikrovasküler dekompresyon cerrahisi tavsiye edilir.
Hastalara uygulanan bir diğer yöntem de radyofrekans rizotomi, gliserol rizotomidir. Bu yöntemle de ağrıyan sinirler teknolojik cihazlarla etkisiz hale getirilerek ağrının kesilmesi sağlanır. Ağrısız birkaç yıl devam eden bu yöntem ağrı başlangıcında yine tekrarlanır.
Hastalığın tedavisinde bir diğer yöntem ise Stereotaksik Radyocerrahidir ve radyasyon ışınlarıyla ağrılı yada ağrıya sebep olan sinirler etkisiz hale getirilerek ağrı kesilir. Son teknolojik bilgisayarlar ile uygulanabilen bu yöntemle sinirler görüntülenerek yüksek doz radyasyon ışınları verilir ve tedavi bir saat süre ile devam eder.