CHİARİ MALFORMASYONU ( Beyincik Sarkması ) Nedir?
Chiari malformasyonu normal beyincik dokusunun boyun omurga kanalına sarkması sonucu ortaya çıkar. Kafatası arka kısım hacminin doğumsal olarak çok küçük olması, beyincik dokusunun aşağı doğru itilmesi ile sonuçlanabilir. Tonsil dediğimiz dokunun aşağı doğru itilmesi bu alanda sıvı dolaşımını bozmasına ek olarak basıya yol açarak pek çok semptoma yol açar.
Beyincik Sarkması Tipleri
Chiari malformasyonu başlangıçta üç gruba ayrılır. Beyincik ve omurilik bileşkesindeki karmaşık yapı nedeniyle sonraki yıllarda sınıflandırmaya Chiari 0 ve Chiari V de eklenmiştir. Bu sınıflandırma, beyincik tonsillerinin spinal kanala ne kadar indiği, anatomik olarak hangi yapıların spinal kanal seviyesinde olduğu ve eşlik eden diğer anomalilere bakılarak yapılır.
Tip I Chiari malformasyonu tanısı genellikle çocukluk döneminde fazla belirti vermediği için sonraki dönemlerde konulabilir. Bu hastalar genelde erişkinlikte sempttomatik hale gelir.
Tip II Chiari ise doğumdan sonra aşikardır. Meningomyelosel gibi ek spinal kapanma defektleride eşlike ettiğinden yenidoğan döneminde saptanır.
Tip III ve IV ise ek olarak beyin arka bölümünü ilgilendiren ciddi anomaliler vardır.
Chiari malformasyonunun tedavisi tipine, oluşturduğu yakınma ve hasta nörolojik bulgularına göre değişmektedir. Tanı konulduktan sonra Takip veya cerrahi tedavi yapılmaktadır. 1-2 mm kadar yer değiştiren tonsil ve hasta semptomsuz ise yani insidental bulunmuş lezyonlarda takip yeterlidir.
Beyincik Sarkması Belirtileri
Baş ağrısı, boyun ve ense ağrısı beyincik sarkmasının sık semptomudur. Ani öksürme, hapşırma veya ıkınma bu ağrıları tetikler veya şiddetlenir. Başlangıçta semptomlar hafiftir. Tonsil dokusu aşağı doğru yer değiştirdiğinde beyin omurilik sıvı dolaşımı bozulur. Obex denilen omurilik santral kanal başlangıcındaki alanda beyin omurilik sıvısının aşağı doğru pompalanması bu kanalı genişletir. Bu genişleme bulbus denilen beyin sapına doğru devam edebilir. Sonuçta santral kanalın genişlediği ilerlemiş olgularda beyincik sarkmasının diğer belirtileri ön plana çıkar. Bu belirtiler; yürüme bozukluğu (dengesizlik), el ve ayaklarda batma ve uyuşma hissi, el becerilerinde bozukluk, baş dönmesi, yutma ve konuşma bozukluğu olarak sıralanır.
